Onderzoek leefstijlondersteuning voor diabetespatiënten krijgt KIEM..

15 december 2017

15-12-2017
Mensen met een lage sociaaleconomische status hebben vaker te kampen met gezondheidsklachten, maar ook meer moeite met het opvolgen van leefstijladviezen. Publab start samen met Pharos en Design Innovation Group een onderzoek om die adviezen op heel andere grondslag te geven, namelijk vanuit het dagelijks leven van de doelgroep. Het project kreeg onlangs een SIA KIEM-subsidie toegekend.
Mensen met een lage sociaaleconomische status (SES) ? afgemeten aan opleiding, inkomen, beroep en woonsituatie ? hebben relatief vaak te maken met diabetes type 2. Patiënten bij wie deze diagnose gesteld wordt, krijgen van hun huisarts het advies om gezonder te leven. Huisartsen en praktijkondersteuners merken echter dat ze patiënten met een lage SES onvoldoende effectief bereiken met hun leefstijladvies. ?Leefstijl is ontzettend belangrijk voor diabetespatiënten?, zegt Amber Ronteltap, senior onderzoeker bij het lectoraat Crossmediale communicatie in het publieke domein. ?Pharos, het landelijk expertisecentrum gezondheidsverschillen, heeft ervaring in het begrijpelijk maken van informatie over diabetes en wat patiënten zelf kunnen doen. Zij ontwikkelden materiaal samen met patiënten die laaggeletterd zijn. Maar er is meer nodig om tot echt blijvende gedragsverandering te komen.?  
Kopzorgen
Sandra Bukman, collega van Ronteltap bij het lectoraat, deed promotieonderzoek naar hoe mensen met een lage SES van verschillende etnische achtergronden succesvol te bereiken zijn met leefstijlprogramma?s. ?Sandra ondervond dat deze mensen vaak heel andere zaken aan het hoofd hebben?, zegt Ronteltap. ?Zij kampen met geldzorgen, gezondheidsproblemen, zorg voor familieleden die bijvoorbeeld ziek zijn. Dat is hun realiteit. Die kopzorgen maken dat ze geen capaciteit meer over hebben om ook nog aan de slag te gaan met een gezondere leefstijl.? Bukman en Ronteltap willen daarom op zoek naar een heel andere manier om mensen te helpen een gezondere leefstijl te bereiken. ?We willen vanuit het dagelijks leven van mensen in achterstandswijken gaan zoeken naar aanknopingspunten voor strategieën richting een gezondere leefstijl?, zegt Ronteltap. 
Persona?s
?We gaan werken met een kleine groep van tien tot vijftien mensen. Zij geven ons een kijkje in hun leven op een manier die bij hen past. Mogelijk vragen we hun foto- of videodagboeken te maken die we samen bespreken, maar we kunnen hen ook letterlijk observeren, door mee te lopen in hun leven.? Met de informatie die dat oplevert, ontwikkelen de onderzoekers persona?s. ?De doelgroep is niet eenvormig?, zegt Ronteltap. ?We willen verschillende soorten mensen onderscheiden die we op verschillende manieren kunnen benaderen en motiveren. Die persona?s bieden aanknopingspunten voor interventies en adviezen. Die kunnen in vervolgonderzoek worden ontwikkeld.? 
Relevantie
Het project draagt de naam ?Afgeleid?. Die is afkomstig uit de schaarste-theorie. ?Mensen met kopzorgen hebben geen cognitieve capaciteit over om taken uit te voeren die van ze gevraagd worden?, zegt Ronteltap. ?Ze zijn als het ware afgeleid.? Onlangs maakte SIA bekend dat de subsidie is toegekend. ?We zijn heel, heel blij dat we dit kunnen gaan doen?, zegt Ronteltap. ?Dit project gaat ons echt aan het hart. Hier heeft ons werk directe relevantie: het gaat om mensen die een nieuwe benadering heel hard nodig hebben.?