Opleiden voor de transitie naar duurzame energie
18 april 2018
Om de omslag naar duurzame energie te maken is het nodig dat het beroepsonderwijs hierop aansluit met zijn onderwijsprogramma’s. Dit stelt de SER in haar advies Energietransitie en Werkgelegenheid, dat vandaag verschijnt. Voor een tijdige en succesvolle omslag naar een duurzaam energiesysteem zijn veel vakmensen nodig, terwijl op dit moment de tekorten snel oplopen, stelt de SER. Het gaat vooral om technisch- en ICT-geschoolden op mbo- en hbo-niveau om bijvoorbeeld nieuwe energie-installaties te bouwen en onderhouden, huizen aan te passen of te isoleren.
Kansen op arbeidsmarkt
De SER laat weten dat werknemers- en werkgeversorganisaties samen, op landelijk en sectoraal niveau, oplossingen moeten zoeken voor de tekorten. Op regionaal niveau zijn al allerlei initiatieven gestart om mensen om- en bij te scholen en meer mensen te betrekken. Dit biedt ook kansen voor jongeren, zij-instromers, statushouders en mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt. De arbeidsmarkt wordt hiermee inclusiever. In haar advies zegt de SER dat het goed is om deze initiatieven uit te breiden en om meer diversiteit onder werknemers te creëren.
Regionaal insteken
De kansen op de arbeidsmarkt moeten regionaal worden bekeken en benut omdat mensen veelal zoeken naar werk en scholing in de regio waarin ze wonen. De SER vindt dat mbo- en hbo-scholen samen met ondernemers en gesteund door regionale O&O-fondsen – meer en sneller dan nu al gebeurt – onderwijsprogramma’s moeten maken die vaklieden afleveren met een goede basisopleiding plus de vaardigheden om zich vlot aan te passen aan veranderend werk. Een voorbeeld hiervan is de samenwerking tussen Rijk, installatiesector en mbo-opleidingen om het tekort aan opleidingsplaatsen voor installateurs weg te werken. Overheden hebben daarnaast een taak in het helpen bij zoeken naar werk, scholing toegankelijk maken en opvang voor werknemers die mogelijk hun baan verliezen.
Investeringen
Overstappen van fossiele vormen van energie naar nieuwe vormen zoals wind, zon, of geothermie vereist enorme investeringen. Niet alleen in technologie maar vooral ook in mensen. Om de klimaatdoelen van het kabinet te halen moet snel worden geïnvesteerd in scholing, het aantrekken van mensen, en in begeleiding van werk naar werk voor wie zijn functie ziet verdwijnen. SER-voorzitter Mariëtte Hamer: ‘De energietransitie biedt kansen op meer werk, innovatie en een duurzamer klimaat. Daarvoor zijn investeringen nodig in mensen, in technologie en scholing. Knelpunten op de arbeidsmarkt moeten dringend worden opgelost. Er moet veel gebeuren, en gelukkig is er ook al veel gaande. Samen werken aan scholing, aan werkgelegenheid en innovatie, met werkgevers, werknemers, overheid, onderwijsinstellingen, landelijke en regionale organisaties is cruciaal voor het succes. Zodat iedereen mee kan blijven doen.’