Vernieuwingen lijken tot betere onderwijskwaliteit te leiden

04 oktober 2018
De onderwijskwaliteit in het mbo is de afgelopen jaren toegenomen. Die conclusie trekken onderzoekers die de effecten van maatregelen als het verkorten van opleidingen en de nieuwe dossiers onder de loep nemen. Het is echter moeilijk de verbetering van het onderwijs toe te schrijven aan specifieke maatregelen.

Het mbo heeft de afgelopen jaren met veel vernieuwingen te maken gehad. Het gaat onder andere om de invoering van een nieuwe kwalificatiestructuur en het fenomeen ‘keuzedelen’. Daarnaast hebben scholen te maken gehad met maatregelen uit de Wet doelmatige leerwegen als het verkorten en intensiveren van de opleidingen, het vervallen van de drempelloze instroom in mbo-2 en de introductie van de entreeopleiding.

Verandermoe
In het tweede evaluatierapport van de onderzoekers die de vernieuwingen monitoren staat de situatie in het schooljaar 2016/2017 centraal. De onderzoekers constateren dat alle vernieuwingen veel vragen van het organisatievermogen van de scholen. Extra problematisch is dat vernieuwingen niet gelijktijdig zijn doorgevoerd. Er is mede hierdoor langzamerhand sprake van een zekere verandermoeheid bij scholen. Desondanks lijken instellingen erin te slagen de maatregelen succesvol te implementeren. Met als gevolg een betere onderwijskwaliteit en minder uitval.

Vernieuwing
Bij acht van de tien scholen is sprake van onderwijsvernieuwing. Vaak is deze innovatie geïnspireerd door de nieuwe kwalificatiedossiers. Scholen zijn positief over de kansen die de nieuwe kwalificatiestructuur biedt om het onderwijs te verbeteren. Veel minder positief is men over het fenomeen keuzedelen. Vanwege allerlei problemen kiezen de meeste scholen voor een voorzichtige invoering van de keuzedelen. Op termijn verwacht men wel dat keuzedelen een positieve uitwerking kunnen hebben, bijvoorbeeld om de relatie met leerbedrijven te verbeteren.

Ruimte
De onderzoekers hebben aan scholen gevraagd wat zij nodig hebben om het onderwijs verder te verbeteren. Uit de antwoorden bleek onder andere dat onderwijsteams ruimte nodig hebben om maatwerk te kunnen leveren. Waar dat toe kan leiden, is bijvoorbeeld te zien bij de ontwikkeling van excellentieprogramma’s. Verder is professionalisering van docenten een cruciale factor, net als een intensieve band tussen school en bedrijf. Volgens de onderzoekers is het goed dat scholen in de nieuwe kwaliteitsafspraken veel ruimte krijgen om zelf plannen te ontwikkelen.

Lees hier het evaluatierapport over de wet ‘Doelmatige leerwegen’ en hier dat over de nieuwe kwalificatiestructuur.