Concrete voorstellen voor beter burgerschapsonderwijs

18 april 2019
In BurgerschapLabs hebben docenten en studenten de afgelopen tijd concrete verbetervoorstellen voor verbetering van het burgerschapsonderwijs ontwikkeld. Iedereen kan nu stemmen op voorstellen die verder uitgewerkt moeten worden.

In Nederland is ruim tien jaar geleden (in 2006) de wet op burgerschapsonderwijs ingevoerd voor het primair, secundair en middelbaar beroepsonderwijs. Toch worstelen veel scholen nog steeds met de inhoud en vorm van burgerschapsonderwijs. Vaak ontbreekt een goed uitgewerkte visie op burgerschap. Docenten geven daarom vaak een eigen invulling aan het vak.

Om het onderwijs verder te ontwikkelen werkten docenten en studenten in BurgerschapLabs aan concrete voorstellen. Tijdens deze Labs gaven ruim honderd studenten en docenten concreet aan welke elementen van het vak burgerschap goed werken en welke niet. Zo vertelden studenten dat zij zich vaak niet betrokken voelen bij de lessen. Ook heerst het gevoel dat studenten niet altijd serieus genomen worden. In de eindrapportage formuleert een student dit als volgt: ‘Soms voel ik mij een kleuter, als ik werkboekopdrachtjes aan het aftikken ben, terwijl ik uitgedaagd wil worden door een goede docent.’ Docenten ervaren naast praktische problemen ook een gebrek aan waardering. ‘Burgerschap is vaak een bezemvak waar iedereen die nog wat uurtjes over heeft op wordt gezet, tijdens de onhandigste momenten in het rooster’, aldus een docent.

De deelnemers benoemen ook positieve punten. Er zijn zeker momenten waarop het vak tot leven komt. Dit gebeurt vooral wanneer studenten en docenten buiten de kaders werken, bijvoorbeeld bij discussies in de klas of uitstapjes. De deelnemers zien verbinding, empathie en respect als pijlers van burgerschapslessen. Zij identificeerden vijf thema’s: 1) Maak de student co-auteur van het burgerschapsonderwijs (eigenaarschap); 2) Ga met burgerschapsonderwijs meer ‘naar buiten’; 3) Schep heldere kaders; 4) Zorg voor vakbekwame docenten en 5) Verbeter het imago van burgerschap.

De organisatoren van de labs, Ecbo en Kennisland, zijn enthousiast over de voorstellen. ‘Ze passen bij wat we zelf ervaren bij de projecten die we op dit gebied uitvoeren. Ze onderstrepen het belang van een brede aanpak waarbij we samen met stakeholders bouwen aan burgerschapsonderwijs van hoge kwaliteit’, aldus Sara van Kesteren van Cinop/ecbo. ‘Het is nu vooral aan de scholen zelf om het onderwijs naar een hoger niveau te tillen. Dit vraagt om betrokkenheid van alle betrokken partijen; naast docenten en studenten moeten ook managers, bestuurders en externe partijen hun rol pakken.’

In totaal zijn vijftien voorstellen ontwikkeld, met fraaie namen als ‘BurgerschapsBubbel’ en ‘NOBulshitt’. Drie van deze voorstellen worden met behulp van een subsidie vanuit OCW de komende maanden verder ontwikkeld. Eén winnaar is al geselecteerd, het publiek kan nog tot eind april op twee voorstellen stemmen. Dat kan via deze link.

Klik hier voor de eindrapportage met daarin alle voorstellen.

Lees ook: Langjarige impuls voor burgerschap