Golven van inspiratie bij conferentie kwaliteitsnetwerk
08 oktober 2019
Op donderdag 3 oktober vond de jaarconferentie plaats van het Kwaliteitsnetwerk mbo. Aan boord van de ss Rotterdam en in watertaxi’s koersend over de Maas gingen docenten, opleidingsmanagers, bestuurders en studenten met elkaar aan de slag.Het is even zoeken als je eenmaal aan boord bent van de ss Rotterdam, het legendarische vlaggenschip van de Holland Amerika Lijn. Het stoomschip ligt sinds de laatste vaart in 2008 voorgoed aan wal en is nu, naast hotel, ook een hotspot voor conferenties. Voor je het weet stap je een verkeerde zaal binnen en zit je bij een jubileumfeest van een verzekeringsmaatschappij. Je weet dat je uiteindelijk toch de juiste verdieping en de juiste zaal binnentreedt, als je veelvuldig wordt getrakteerd op de termen ‘kwaliteit van onderwijs’, ‘kwaliteitscultuur’, ‘kwaliteitsverbetering’ en ‘kwaliteitsbewustzijn’. Dat voorzitter Peter van Mulkom het in zijn opening ineens heeft over ‘Kwaliteit in kleur’ is gemakkelijk verklaarbaar: het is de titel van de rapportage die het Kwaliteitsnetwerk mbo deze zomer publiceerde. De rapportage is het resultaat van onderzoek van externe deskundigen naar de activiteiten van het netwerk. Uit Kwaliteit in Kleur blijkt dat het mbo in een zeer dynamische omgeving opereert. Mede daarom is het cruciaal dat de scholen blijven werken aan kwaliteitsverbetering. De aanpak van het netwerk om op het niveau van onderwijsteams te werken aan kwaliteit is waardevol, zo onderstreept Van Mulkom. ‘Samen kunnen we de komende jaren de kwaliteit van het mbo verder verbeteren.’
Daarna is er op deze regenachtige dag volop de mogelijkheid om samen met collega’s daadwerkelijk aan de slag te gaan met kwaliteit in het onderwijs. Dit gebeurt met name aan de hand van onderzoek en praktijkervaring. Zo vertelt Ellen Klatter, Lector Versterking Beroepsonderwijs aan de Hogeschool Rotterdam, dat haar school de afgelopen jaren hard gewerkt heeft aan het bevorderen van het studiesucces en het verhogen van het rendement in het onderwijs.
De verkregen inzichten – onder meer over het bindend studieadvies (BSA) als succesbevorderende maatregel – deelt ze met het publiek, maar ze zet de aanwezigen vooral aan het werk. De zaal gaat in groepjes en aan de hand van casuïstiek met elkaar in gesprek over studiesucces, een thema waarbij termen als rendement, persoonsvorming, kwaliteit van onderwijs (jawel), diversiteit en inclusie en studenttevredenheid over elkaar heen buitelen, aldus Klatter. Ze spreekt zelf over de ‘slalom van studiesucces’. De casuïstiek is even divers als de mbo-praktijk, van een ‘lastige’ student die je les verstoort, maar zichzelf steeds direct corrigeert als je er wat van zegt, tot de situatie waarin op de smartphone van een van je studenten een foto van een andere student staat met daaronder de tekst ‘Ik heb Aids’. Het levert interessante gesprekken op.
Die gesprekken gaan, zoals dat bij een onderwijsconferentie hoort, door tijdens de lunch. Zo kan de draad in het middagprogramma gemakkelijk weer opgepakt worden. Want juist daar is het samenwerken aan kwaliteit in het onderwijs de hoofddoelstelling. Dat gebeurt in een van de zalen, maar je krijgt ook de kans het ruime sop te kiezen. Vijf watertaxi’s staan klaar om groepen een goed gesprek op de Maas te laten voeren. ‘Gespreksronde’ wordt hier ‘gespreksrondvaart’. Met een keur aan interessante onderwerpen. Bijvoorbeeld ‘hybride leren’, ook wel bekend als PPS (publiek private samenwerking). Een van de meest pure vormen van dit hybride leren vindt plaats bij het opleidingencluster House of Hospitality van ROC van Amsterdam. Studenten volgen hierbij hun opleiding in de praktijk, bijvoorbeeld in Hotel Casa of de Johan Cruijff ArenA. Bij dit ‘learning on the job’ krijgen ze les van docenten van het ROCvA en van begeleiders uit het bedrijfsleven. Het is knap hoe de gespreksleiders de aandacht vast weten te houden. De boot schudt zich een weg over de golven van de Maas, terwijl de prachtige Rotterdamse skyline aan ons voorbij trekt. Maar het delen van ervaringen wint het van alle externe factoren…
Wie bij voorbaat al zeeziek wordt, kan ook zijn heil binnen het ss Rotterdam zoeken. Daar wacht onder meer een lezing over de waarde van vakwerk in een toekomst waarin beroepen anders ingevuld gaan worden dan we nu gewend zijn. Verder is er een atelier over de kunst van het samenwerken, waarin je onder meer een mini-masterclass krijgt over de valkuilen en bouwstenen bij het werken in netwerken. En een atelier waarbij je inzoomt op handelingen en gedrag van onderwijsmanagers, besturen en stafdiensten die kunnen bijdragen aan de stimulering en versterking van het onderwijskundig leiderschap binnen en van onderwijsteams. En zo vergaar je aan boord van een imposant stoomschip dan wel schommelend in een watertaxi flink wat bagage voor een volgende onderwijskwaliteitsimpuls aan wal.