Boek over vijftig jaar geschiedenis van het mbo
28 januari 2020
Hans van Nieuwkerk, voormalig voorzitter van ROC Mondriaan en recent programmamanager MBO in Bedrijf, schetst in persoonlijke aantekeningen een overzicht van een halve eeuw ontwikkelingen in het mbo.Hans van Nieuwkerk begon in 1970 als leraar Duits op een meao. Tot 2020, dus precies een halve eeuw, zou hij actief blijven binnen het middelbaar beroepsonderwijs. In de loop der jaren bekleedde hij zeer diverse functies. Niet alleen binnen scholen in Den Haag, maar ook als lid van landelijke commissies die zich bezighielden met het mbo. Zo stond hij als procesmanager in de jaren negentig aan de wieg van de ROC-vorming. De laatste vijftien jaar was hij nauw betrokken bij de herziening van de kwalificatiestructuur en de introductie van kwaliteitsafspraken.
MBO50 is een mix van persoonlijke herinneringen en contemporaine onderwijsgeschiedenis. Er is uitgebreid aandacht voor de moderniseringen die zich in de jaren tachtig en negentig voordeden. De overheid stimuleerde eerst de vorming van sectorale scholen en later zelfs die van multisectorale scholen (de huidige ROC’s). Van Nieuwkerk maakte alles mee, zowel in de functie van schoolbaas als in de functie van landelijk procesmanager.
Dat het interessant kan zijn om terug te blikken blijkt bijvoorbeeld uit de beschrijving van de Adviesraad Voortgezet Onderwijs. Deze door minister Deetman ingestelde commissie deed in 1985 een voorstel om in het voortgezet onderwijs tot sectorale lycea te komen. Jongeren zouden rond hun 15e moeten kiezen voor een algemeen vormend lyceum (havo-vwo) of een lyceum voor beroepsonderwijs. Een voorstel dat verdacht veel lijkt op de plannen die de ondertekenaars van het Onderwijspact onlangs presenteerden. Volgens Van Nieuwkerk is het jammer dat het lycea-concept in de jaren tachtig niet gerealiseerd is. ‘Als dat wel zou zijn gebeurd, zou het statusverschil tussen algemeen vormend en beroepsonderwijs niet zo groot zijn geworden. Het zou een zegen zijn geweest voor veel leerlingen. Een gemiste kans, en ook nog een voor open doel.’ Van Nieuwkerk adviseert om alsnog te proberen het beroepsonderwijs een gelijkwaardige positie te geven: ‘Mijn advies aan georganiseerd mbo en georganiseerd bedrijfsleven: zet een slim en krachtig offensief in om alsnog de geschetste positionering te realiseren.’
MBO50 is uitgegeven bij VOC Uitgevers te Nijmegen. Het boek is hier te bestellen.