Teams kunnen onderwijskwaliteit verder verbeteren
10 april 2018
Opleidingsteams dragen steeds vaker bij aan een hoge kwaliteit van het onderwijs. Die conclusie trekken ecbo-onderzoekers in een position paper. Tegelijk geven ze aan dat er nog meer aandacht nodig is voor onderlinge samenwerking, een onderzoekende houding en onderwijskundig leiderschap.Opleidingsteams spelen een steeds grotere rol in het verbeteren van het mbo-onderwijs. Zo krijgen de docenten weer meer eigenaarschap over het onderwijs, zonder dat iedereen alles hoeft te kunnen. De verschillende taken worden afhankelijk van de aanwezige competenties over het team verdeeld. Toch kan die samenwerkingscultuur nog beter. Docenten voelen wel een collectieve verantwoordelijkheid, maar collega’s betrekken bij het eigen onderwijs, elkaar feedback geven en samen oplossingen zoeken gebeurt nog maar beperkt. Onderwijsverbetering moet nog meer een teamprestatie worden.
Onderzoekende houding
Voor meer kwaliteit in het onderwijs is daarnaast een onderzoekende houding nodig: teams moeten continu reflecteren op de eigen onderwijspraktijk. Maar in de praktijk blijken teams nog maar weinig gebruik te maken van nieuwe kennis uit onderzoek en van verbeterinformatie als feedback van studenten. Dit zou kunnen verbeteren door praktijkgericht onderzoek waar docenten sterker bij betrokken worden. Bovendien zouden teams elkaar vaker kritisch moeten bevragen en het onderwijs en het leerproces centraler stellen in teamoverleggen. Nu gaat het vaak meer over organisatie en coördinatie.
Onderwijskundig leiderschap
Om te zorgen dat teams nog meer verantwoordelijkheid nemen voor onderwijskwaliteit, is het van belang dat ze goed worden ondersteund door de teammanager. Hij of zij moet de docenten betrekken bij het ontwikkelen van een onderwijsvisie en hen stimuleren om hun eigen professionele ontwikkeling te laten aansluiten op schoolbrede ontwikkelingen. Bovendien moeten docenten voldoende tijd en ruimte krijgen om kennis en ervaringen uit te wisselen. Zulk ondersteunend leiderschap is in opkomst in het mbo, maar kan nog groeien. Voor opleidingsteams kan het interessant zijn om dat leiderschap te verdelen over verschillende teamleden op basis van inhoudelijke kwaliteiten.
Teambeurs
In Amsterdam hebben opleidingsteams de mogelijkheid om een beurs aan te vragen en daarmee op een zelfgekozen thema te werken aan professionalisering door bijvoorbeeld expertise in te huren, cursussen te volgen of op de werkplek te leren door samen te werken en kennis te delen. Vijftig teams hebben hier gebruik van gemaakt en zijn hier positief over. Docenten geven aan dat ze meer van elkaar leren, kritischer naar de eigen onderwijspraktijk kijken en dat er meer collectieve aandacht is voor het primaire proces. Dit is dan ook een krachtige maatregel met een positieve invloed op de kwaliteit van het onderwijs.
Lees hier het volledige position paper van ecbo-onderzoekers Patricia Brouwer, Pieter Baay en Alieke Hofland.